Hoofdstation Groningen, pal tegenover het Groninger Museum DUITS EXPRESSIONISME 1905-1913 Brücke-Museum Berlijn – 150 meesterwerken Van 13 december 2009 tot en met 11 april 2010 presenteerde het Groninger Museum in het Ploegpaviljoen hoogtepunten uit de collectie van het Brücke Museum in Berlijn. In totaal 150 werken waaronder schilderijen, tekeningen, grafiek en beelden van de Brücke leden Ernst Ludwich Kirchner, Erich Heckel, Karl Schmidt-Rottluff, Fritz Bleyl, Max Pechstein, Emil Nolde, Cuno Amiet en Otto Mueller. De grondslag voor de collectie en de oprichting van het Brücke Museum vormde de schenking in 1964 van een groot aantal werken van Karl Schmidt-Rottluff. Sindsdien werd de collectie uitgebreid met werken van andere leden van Brücke door aankopen, schenkingen en langdurige bruiklenen. De in 1905 in Dresden opgerichte kunstenaarsgroep "Brücke" geldt tot op de dag van vandaag als een van belangrijkste steunpilaren waarop het Noord-Europees expressionisme gegrondvest is. De snelle schetsmatige vormen en de expressieve kleuren in vaak contrasterende kleurcombinaties zijn kenmerken voor het Brücke-expressionisme. Tot de onderwerpen van de Brücke-kunstenaars behoorden stadsgezichten, landschappen en de wereld van het variété. In 1913 viel de groep uiteen en gingen de kunstenaars hun eigen weg. In de jaren 30 werd het werk van de leden van de Brücke door het nationaalsocialistische regime tot ontaarde kunst bestempeld. Het was bijzonder dat deze werken te zien waren in het Groninger Museum. In de jaren twintig van de vorige eeuw namelijk raakten ook een aantal schilders van De Ploeg geïnspireerd door het expressionisme van de Brücke. Een niet eerder vertoonde invalshoek op het Groninger landschap en het portret kwam tot stand onder de ongetwijfeld inspirerende aanvoering van Jan Wiegers, die gedurende een kuur in Davos in contact was gekomen met Ernst Ludwig Kirchner. Foto rechts: Portret van Kirchner in zijn atelier, Jan Wiegers ( 1893-1959 ) - 1925 Wasverf op doek, 69 x 89 cm.Collectie Groninger Museum. Karl Schmidt-Rottluff Dorpsgezicht, 1910 Olieverf op doek - 87 x 95 cm © Karl und Emy Schmidt Rottluff Stiftung Fritz Bleyl Winter, 1905 Houtsnede - 17 x 9,9 cm © Brücke Museum, Berlin Otto Mueller Staande zigeunerin met kind uit de map: Otto Mueller, Zigeuner, 9 Gekleurde lithografieën, 1926/27 Kleurenlithografie - 68.8 x 50.1 cm © Brücke Museum, Berlin Emil Nolde Spotternij,1909 Olieverf op doek - 86 x 106 cm Brücke Museum, Berlin © Stiftung Seebüll Ada und Emil Nolde Otto Mueller Verliefd stel tussen tuinmuren, 1916 Lijmverf op jute - 66 x 90 cm © Brücke Museum, Berlin Cuno Amit Stilleven met bloemen, 1908  Olieverf op doek - 40 x 32 cm Brücke Museum, Berlin © Peter Thalmann, Herzogenbuchsee Schweiz Erich Heckel Jonge man en meisje, 1909 Olieverf op doek - 70,5 x 80,4 cm © Brücke Museum, Berlin Max Pechstein Aan de oever van het meer, 1910 Houtskool en aquarel - 34,8 x 45 cm © Brücke Museum, Berlin Foto boven: Ernst Ludwig Kirchner Artieste - Marcella, 1910   Olieverf op doek - 101 x 76 cm © Brücke Museum, Berlin BERNHARD WILLHELM & JUTTA KRAUS Parallel aan het bovengenoemde liep in het Groninger Museum een indrukwekkende solotentoonstelling van Bernhard Willhelm en Jutta Kraus ter gelegenheid van hun tienjarig jubileum. In de loop hiervan realiseerden de dertigers Willhelm en Kraus meer dan 30 collecties. Het museum toonde uit dat geheel een uitgebreide selectie met zowel mannen- als vrouwenlijn. Willhelm en Kraus' onconventionele mode kenmerkt zich door een uitgesproken beeldtaal waarin zij uitdrukking geven aan het groteske, het kinderlijke en het fantastische die zij op onnavolgbare wijze transformeren en combineren met elementen uit de popcultuur en haute couture. Willhelm studeerde aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen. Kraus aan de Universiteit van Westminster in Londen. In 1999 startten zij samen onder Willhelms naam een kledinglijn. Vanaf het begin toonden zij een hoogst persoonlijke en eigenzinnige stijl waarmee zij een totaal eigen universum creëerden. Hoewel hun werk sterk is geworteld in de wereld van de mode, vertonen hun modeshows - vaak gepresenteerd als installaties of tableaus vivants - sterke gelijkenissen met kunstperformances. Eclecticisme, vakmanschap en ironie, typeren hun werk dat zeer uiteenlopende fascinaties laat zien voor bijvoorbeeld Zuid-Duitse folklore, popster Michael Jackson, historische kostuums, sport en traditionele Japanse dracht. Met het consequent doorvoeren van een afwijkend silhouet voor zowel vrouwen als voor mannen doorbreken zij het gangbare modebeeld met een opvallend alternatief. De outfits werden in het Groninger Museum op associatieve en intuïtieve wijze gepresenteerd in bijzondere tableaus. Willhelm en Kraus hadden daartoe de in Berlijn wonende scenograaf Zana Bosnjak uitgenodigd om de art direction voor haar rekening te willen nemen. Met deze tentoonstelling werd door de conservatoren Mark Wilson en Sue-an van der Zijpp ook een lijn doorgetrokken. Eerder stelden zij voor het museum namelijk al grote solotentoonstellingen samen van onder meer Viktor & Rolf, Inez van Lamsweerde & Vinoodh Matadin, Marc Newson, Hussein Chalayan en Anuschka Blommers & Niels Schumm. Mark Wilson cureerde ook de Azzedine Alaïa's tentoonstelling die later doorreisde naar The Brant Foundation in New York. A 1 2 3                                        　　　　4 5 6 7 　　　　　　8 9 Geplaatste foto's: Top - Jutta Kraus - Fotografen: Anuschka Blommers en Niels Schumm, 2009 A - Bernhard Willhelm & Jutta Kraus - Herfst/wintercollectie 2003/2004 - Fotografen Carmen Freudenthal/Elle Verhagen 1. Bernhard Willhelm & Jutta Kraus - Vrouwencollectie: Herfst/winter 2000/2001 - Fotografen: Carmen Freudenthal/Elle Verhagen 2. Bernhard Willhelm & Jutta Kraus - Vrouwencollectie: Herfst/winter 2007/2008 - Fotograaf: Shoji Fuji 3. Bernhard Willhelm & Jutta Kraus - Vrouwencollectie: Voorjaar/zomer 2007 - Fotografen: Carmen Freudenthal/Elle Verhagen 4. Bernhard Willhelm & Jutta Kraus - Vrouwencollectie: Voorjaar/zomer 2010 - Fotograaf: Maria Ziegelböck 5. Bernhard Willhelm & Jutta Kraus - Vrouwencollectie: Herfst/winter 2008/2009 - Fotograaf: Maria Ziegelböck 6. Parfum Bernhard Willhelm - Leverancier: 6Scents Parfums New York 7. Bernhard Willhelm & Jutta Kraus - Vrouwencollectie: Voorjaar/zomer 2010 - Fotograaf: Shoji Fuji 8. Bernhard Willhelm & Jutta Kraus - Mannencollectie: Voorjaar/zomer 2010 - Fotograaf Shoji Fuji 9. Bernhard Willhelm & Jutta Kraus - Mannencollectie: Voorjaar/zomer 2010 - Fotograaf Shoji Fuji © 2010 Trankiel