|
MITSUYO YORIFUJI
STUDENTE TE GRONINGEN |
Ongetwijfeld is het een reuze stap. Van de wereldstad Osaka (2.700.000
inw), met een van de grootste havens van Japan en door de eens aanwezige
textielnijverheid ook wel liefkozend het Manchester van het oosten genoemd,
naar de stad Groningen. Mitsuyo Yorifuji maakte hem in 2008. Op een bijzonder
aangename en openhartige wijze maakt zij ons deelgenoot van wat dit zoal
voor haar persoonlijk heeft ingehouden.
Alvorens we nader ingaan op het leven van alledag, willen we graag van haar weten hoe zij in een paar woorden Groningen zou willen omschrijven. Het gegeven antwoord is kort maar veelzeggend.
Een stad vol charme. Een stad waarin het voor mensen, uit welk land dan
ook, eenvoudig is te leven. Een stad waarvan iedereen ook heus kan genieten.
De volgende vraag ligt eigenlijk voor de hand: Hoe vindt Mitsuyo, mede vanuit haar eigen specialisme, de ruimtelijke ordening in de stad?
Het fietsverkeer is er werkelijk fantastisch. Men kwam inzake fietspaden en de daarbij behorende verkeerstekens met een aantal ideeën waar Japan nog het een en ander van zou kunnen leren.
In Groningen zijn de fietspaden ook parallel aan de weg voor het snelverkeer
aangelegd. Zouden wij hetzelfde in Japan invoeren, dan zou het naar alle
waarschijnlijkheid niet werken. Een zekerheid in deze is dat het fietsverkeer
prompt zal worden geblokkeerd, en wel op die plaatsen waar zich bushaltes
aan de rand van de weg bevinden. Al die grote aantallen passagiers die
daar in- en uitstappen zullen het fietspad namelijk overspoelen en de fietser
tot afstappen dwingen.
Het is slechts één van die problemen waardoor de aanleg van fietspaden
in Japan feitelijk geen stap vooruitkomt!
Verder is het zo dat er een groot verschil bestaat tussen ouderen en jongeren.
De oudere Japanner fietst met een snelheid van laten we zeggen een 5 kilometer
per uur. De jongere, met sportfiets, haalt echter daarentegen gemakkelijk
snelheden van rond de 30 kilometer per uur. Aangezien er ook nog eens sprake
is van maar een beperkte ruimte, voelen we als fietser toch vaak een zeker
gevaar.
In Groningen wordt echter wel op een goede wijze gebruik gemaakt van de fiets. Mensen, van jong tot oud, fietsen achter elkaar en passen hun snelheid aan. Niet te langzaam dus! Het schijnt dat dit het goed doet.
Verder vind ik dat het fietsen hier veel duidelijker is neergezet als een van de mogelijkheden om zich te verplaatsen.
Omdat de stad Groningen op compacte wijze is gebouwd, relatief klein is,
kunnen we overal op de fiets naar toe. Tevens is het een pluspunt dat er
in het stadscentrum veel straten met eenrichtingsverkeer zijn, of zelfs
straten die geheel voor doorgaand verkeer zijn afgesloten. Ik heb mij laten
vertellen dat dit heel bewust is gedaan om het autogebruik in de stad nog
meer te ontmoedigen.
Deze denkwijze is geheel verschillend aan die in Osaka, waar auto's zelfs
in het centrum nog vol gas vooruitspringen. Ik moet zeggen dat ik het zeer
bewonder dat een gehele stad sinds lang geleden op deze wijze is ingericht
voor voetgangers en fietsers, waardoor het gebruik van de auto in de stad
wordt teruggedrongen.
Laten we teruggaan naar de universiteit. Vergeleken met Osaka enig verschil opgemerkt in het studentenleven?
De Japanse studenten wonen of nog bij hun ouders dan wel zelfstandig. Indien
de universiteit op grote afstand van de ouderlijke woning gelegen is, huren
ze voor zichzelf bijvoorbeeld een klein appartement in een flatgebouw.
Zodoende is er weinig contact met anderen, omdat de keuken, de badkamer
en al het andere in het eigen appartement aanwezig is. In Groningen deelden
we het toilet en de keuken en dus kon ik iedere ochtend andere studenten
ontmoeten en met ze praten. Vergeleken met het compleet geïsoleerde leven
in Japan, kon ik mijn tijd hier absoluut veel prettiger doorbrengen. Ofschoon
de huur wel erg hoog was ...
En hoe zat het met de colleges, eveneens anders ...
Ik studeerde zeker harder aan de RUG als dat ik ooit gewend was te doen op Osaka University. Hier in Groningen was het belangrijk om je op ieder college voor te bereiden. In Osaka kennen we bijna geen voorbereiding. We maken notities gedurende het college, schrijven een verslag en studeren van daaruit voor een tussen- dan wel eindexamen.
Ik volgde aan de RUG de studie zoals die vanaf 1989 voor buitenlandse studenten
is opgezet en die in de Engelse taal wordt gegeven: 'The International
School of Spatial Policy Studies'. Behalve mijn studie aan de Faculteit
der Ruimtelijke Wetenschappen, pikte ik daarnaast nog een aantal interessante
onderwerpen uit de beschikbare studies. Ofschoon ik me de exacte namen
niet meer echt herinner, kan ik wel twee onderwerpen noemen: De ontwikkeling
van ontwikkelingslanden en een die specifiek het heersen over Afrikaanse
landen behandelde.
Echter bij de discussies die daarna plaatsvonden kon ik niet echt af en toe het woord nemen. De reden hiervan was dat de Nederlandse studenten deze onderwerpen hadden gekozen als hun specialisatie en tevens ook beter waren in de Engelse taal.
Hoe was de samenstelling qua nationaliteit en wat vond je, als Japanse, van het gedrag van de andere studenten? Toch wel een groot cultuurverschil?
Zoals gezegd, ik deed mijn studie in de Engelse taal. Binnen die groep
buitenlandse studenten was ik de enige Aziaat. Veel medestudenten kwamen
uit Oost Europa. Wat het verschil in cultuur tussen ons aangaat, is het
volgende misschien wel een illustratief voorbeeld.
Ik bemerkte dat ik niet een grootsprakerig verhaal over Japan, het land
waar ik ben geboren, kon houden. Zoiets als zeer zelfbewust en zonder ook
maar een moment met de ogen te knipperen te zeggen dat mijn land prachtig
is en dat het echt iets voorstelt in de wereld. Een reden daarvoor is zeker
dat de Japanner goed is in het bescheiden zijn. Iets dat krachtig geworteld
is in de Japanse maatschappij. Als een kunst om gladjes te leven.
Nog een reden hiervoor kan zijn dat we ons altijd wel bewust zijn dat onze
huizen klein en minder luxueus van uitvoering zijn. Om nog maar te zwijgen
van de wirwar aan kabels die er het straatbeeld vervuilen. Karakteristiek
voor veel Aziatische landen, zoals je weet. En dan ook nog eens al die
vele flitsende uithangborden in schreeuwende kleuren...
Zet vervolgens ter vergelijking de Nederlandse bebouwing er eens naast en je ziet dat hier tijdens het bouwen wel rekening is gehouden met zaken als hoogte et cetera. Hier treft men een regelmaat die in Japan soms ver te zoeken is.
Om ten derde nog maar te zwijgen van het bewust zijn van onze gewoonten en fysieke kenmerken – de totale lengte vergeleken met die van de romp, de vorm van de ogen, de haarkleur en zo voort – en dat alles beschouwen als zijnde inferieur aan die van niet Aziatische mensen.
Echter, gedurende mijn tijd in Groningen kwam ik tot de ontdekking dat filmregisseur Akira Kurosawa in de gehele wereld erkend wordt, dat de animaties van Hayao Miyazaki erg populair zijn en dat Japan nog veel meer dingen heeft om trots op te zijn. Het werd me tevens duidelijk dat zij (de westerlingen) de mening zijn toegedaan dat zwart haar en niet al te grote ogen niet inhoudt
dat je er slecht, minder mooi uitziet, maar dat het staat voor karakteristiek.
Vanaf dat moment had ik geen minderwaardigheidscomplex meer en heb ik nu
veel dingen waar ik trots op ben. Ondanks dat ik nog altijd niet van het
grootsprakerige ben. In al deze zaken dank ik veel aan mijn vrienden in
Groningen.
Waar ging je na colleges of in het weekend uit?
In de weekenden bezocht ik wel eens een bar. Wanneer we in Japan zeggen
dat we iets gaan drinken, houdt dit in dat we op een stoel zitten, eten
en drinken, drinken en eten ...
In Groningen is het hoofdzakelijk bier drinken, veel meer dan eten. In het kort gezegd: De ene helft van de tijd dronk ik en tijdens de andere helft werd er gedanst. Het was goedkoper zonder eten. In het begin ging het dansen me trouwens niet zo goed af, maar ik raakte er beetje bij beetje aan gewend. Aan het eind kon ik er dan ook wel van genieten.
Veel studenten schijnen ook aan sport te doen. Ze spelen voetbal, basketbal,
handbal ... Nee, fietsen zien ze niet als sport!
Zelf gaf ik me samen met vrienden op zekere dag over aan het wadlopen.
Een hele ervaring. In het begin kon ik de anderen nauwelijks volgen. Verloor
ik bijna mijn evenwicht in het slijk. Maar later ging het veel beter en
tijdens het laatste deel was er ruimte om te genieten van de omgeving.
Vond het heel leuk om zo over de zeebodem te lopen.
 |
Heb je verder nog iets meegekregen van de Nederlandse cultuur?
Het scheen me toe dat mensen in Groningen zowel omstandigheid als gebeurtenis bekwaam beoordelen. Ze gebruiken hiervoor niet alleen de juiste informatie, maar misschien zelfs nog wel meer hun eigen ogen en gevoel. Ik ervoer dat ze bijvoorbeeld liever zelf denken over zaken als politiek en eigen lifestyle, in plaats van mee te gaan in de grote stroom, de heersende mode te volgen en te vertrouwen op de massamedia. Niet altijd is alles in onze wereld waar. Ik voelde sterk dat ik nog beter moest nadenken over alles.
Is je ook ergens een overeenkomstigheid opgevallen?
Nee, is me nauwelijks opgevallen. Ik meen dat alles anders is. Er was slechts
een ding dat me vertrouwd voorkwam. De kleine kinderen. Zij zijn overal
op de wereld gelijk. Anders is het echter gesteld met de iets oudere kinderen.
Japanse lagere school kinderen halen ook kattenkwaad uit, maar de kinderen
die ik in Groningen ontmoette waren nog een slag erger. Af en toe had ik
wel eens moeilijkheden met ze.
Kun je kort aangeven wat je leuk dan wel minder leuk vond in Groningen?
Cultuur, sport .... Zijn er ook kritische kanttekeningen?
Laat ik maar met de sport beginnen. Wanneer er een groot voetbaltoernooi
plaatsvindt, dan komt de hele stad tot leven. In de tijd dat ik er studeerde
werd er om het Europees Kampioenschap (2008) gespeeld. Op dagen dat het Nederlands elftal speelde, kwamen er heel veel
mensen naar de bar en moedigden het team gezamenlijk aan. Het deed me denken
aan honkbal in Japan.
Waar ik echt kritisch over was is het gedrag tegenover de klant. Zo ervoer
ik dit op zekere dag zelf aan den lijve toen ik voor enige formaliteiten
bij de bank moest zijn. Daarbij onmiddellijk opgemerkt dat naar mijn mening
de dienstverlening in zijn geheel een tekort aan respect bevat. Op het
moment dat ik bijvoorbeeld iets vroeg over een door hun begane fout, werd
er prompt teruggeslagen met: IK heb het niet gedaan! Het scheen mij zo
toe dat het in nogal een aantal gevallen volstrekt onduidelijk is bij wie
er eigenlijk de verantwoordelijkheid ligt.
Hier iets verder over nadenkend, moet ik zeggen dat het ook best zo kan zijn dat het komt doordat Japanners nerveuzer aangelegd zijn dan mensen uit andere landen en dat ze mede daardoor service speciaal hebben ontwikkeld. Tot grote hoogte! Omdat ik daaraan door en door gewend ben, kan het zijn dat ik de houding hier niet kan waarderen.
Tijdens het wonen in Groningen begreep ik pas dat Japan echt een heel interessant
land is...
Hoe bedoel je?
Nogmaals. In eigen land wordt door de nerveus van aard zijnde landgenoten
een zo hoog mogelijke graad aan service verleend. Derhalve zijn Japanners
vaak ontevreden over de service die hun in het buitenland niet verleend
wordt. Echter nadat men tot de ontdekking is gekomen dat ook dit lager
niveau aan service geen ongemak geeft, wordt het als zodanig geaccepteerd.
Persoonlijk vind ik dat een grappig gedrag, maar aan de andere kant zijn
m'n landgenoten me ook zeer dierbaar.
Een ervaring die men in Japan wat betreft service op kan doen, laat me zeggen dat ik in een interessant land ben geboren.
Het leven van alledag, is je daarin iets specifieks opgevallen?
Wanneer je de stad ingaat, vind je er nauwelijks een openbaar toilet. We maakten gebruik van het toilet in een van de winkels, maar daarvoor moet je dan wel geld neertellen. Wat dat betreft is het veel eenvoudiger om in Japan uit te gaan, aangezien er daar wel is gezorgd voor een ruim voldoend aantal openbare toiletten.
Er zijn theaters in Groningen en bijna iedere avond is er wel een voorstelling.
Dat kan een theaterstuk of een dansvoorstelling zijn. Wat dan ook. De entree
is niet bijzonder hoog en het is laagdrempelig. Zo wordt er niet verwacht
dat men zich er speciaal op kleed. Ja, je kunt er evenzogoed naar toe in
je casual outfit. Daardoor kreeg ik het gevoel veel dichter bij de cultuur
te staan. Dichter als dat ik kende van Osaka.
Het gebruikmaken van een park is ook al verschillend aan wat men in Osaka
gewend is. Daar hebben parken een open plaats waar je kunt sporten en voetpaden
voor diegenen die een wandeling willen maken. Dit is klaarblijkelijk belangrijker
dan bomen. De parken in Groningen echter kennen gras, vijvers en ... bomen.
Iedereen kan er vrij gebruik van maken, bijvoorbeeld om er in het gras
te gaan liggen, een boek te lezen enzovoort. Vooral in de zomer genieten
velen er van een zonnebad. Zelf vroeg ik me af waar je mogelijk tot rust
zou kunnen komen in een groene omgeving.
De manier van werken schijnt eveneens anders te zijn. De volwassen Japanner
ziet er meestal uit alsof hij op springen staat, omdat hij te maken heeft
met een te zware agenda. Gewoonweg teveel werk voor één man! De volwassen
Groninger daarentegen staat erop om het weekend voor zich te hebben, er
volop van te genieten in de privésfeer. Vergeleken met Japan komt men er
ook eerder thuis, zodat ze bij het eten kunnen aanschuiven. Ja, de avondmaaltijd
wordt samen met de familie genuttigd. Ook op de doordeweekse dagen.
Ik verwacht en wens dat op zekere dag het deel dat 'genieten van het leven'
wordt genoemd ook in Japan groter zal zijn.
Over Nederland en eten gesproken. Wat heb je zoal gegeten tijdens je Groninger periode?
Ik kocht vaak stroopwafels. Omdat ik die veel gegeten heb, werd ik dik. Denk ik! Verder heb ik er mijn eigen maaltijden gekookt. Er is een supermarkt die kruiden uit Azië importeert, dus kon ik bijna alle ingrediënten krijgen.
Wanneer ik zei dat ik Japans ben, zeiden veel vrienden: Ik hou van sushi
eten. Zelf heb ik dan ook verscheidene keren voor iemand sushi gekookt.
Wanneer iemand in Japan sushi zegt is het nigiri: bolletjes van rijst met
azijn en daar bovenop stukjes rauwe vis. Maar in het buitenland schijnt
het makizushi te zijn: rijst met azijn gerold in droge zeewier. Het is
als voedsel populair. Vooral in die landen waar veel vegetariërs leven.
Dat komt tevens omdat je de inhoud naar believen kunt variëren.
Tenslotte laat Mitsuyo Yorifuji nog weten:
Ik voelde dat Groningen een tolerante stad is die iedereen accepteert. Is het omdat er in de stad veel studenten zijn? Dankzij dit kon ik veel dingen uitproberen.
Denk maar eens aan Osaka. Ofschoon het aantal buitenlanders er toeneemt is het nog altijd zeer beperkt te noemen. Mede vanwege het feit dat Japanners nu eenmaal niet goed in het Engels zijn, kunnen wij in Osaka ook niet zo met die buitenlanders omgaan als de Groningers dat met mij deden.
Er bestaat 'omotenashi no kokoro' – het hart van verwelkomen – in Japan.
Ik zou het leuk vinden om mijn Osaka te maken tot een stad waarin iedere
bezoeker naar hartenlust van alles kan genieten. Van de spreekwoordelijke
Japanse vriendelijkheid en attentie.
Tegen allen in Groningen, en daarbuiten, zou ik willen zeggen: kom ons eens bezoeken en heb een fijne tijd!
PASPOORT
Geboren en opgegroeid in Hyogo ( prefectuur )
Verbleef in Groningen van januari tot en met december 2008
Studie: Stads- en verkeersplanning aan Osaka University
Studie in Groningen, aan de RUG: Hoofdzakelijk de Nederlandse historie van stadsplanning.
Hobby: Het maken van fietstochten door Japan.
Favoriet muziekgenre: Geen.
Favoriet auteur: Haruki Murakami
Favoriet regisseur: Michel Gondry, Tommy Lee Jones
Favoriet acteur: Tommy Lee Jones
Toekomst: Ziet haar toekomst in stadsplanning
Droom: Japanse steden tot attractieve plaatsen omvormen. Voor een ieder
comfortabel om in te leven. Voor de bezoeker prettig om in te verblijven.
DOCUMENTAIRE OP JAPANSE TV:
FIETSERS IN GRONINGEN |
Fietsstad Groningen krijgt aandacht op de Japanse televisie. NHK Broadcasting gaat een reisdocumentaire maken over fietsen in Groningen.
Deze stad is gekozen omdat de fiets er niet meer weg te denken is uit het
straatbeeld. De gemeente won zelfs al eens een prijs voor de meest fietsvriendelijke
stad van Nederland. Reden genoeg voor de Japanners om Groningen in het
NHK reisprogramma World No.1 centraal te zetten. |
 |
In elke aflevering van de serie reist een Japanner naar een stad ergens in de wereld om van daaruit verslag te doen. Belevenissen, verrassingen en ongemakken komen voorbij. Deze Japanner zal zich telkens mengen onder de bevolking, zodat hij hun gewoontes en gevoelens leert kennen.
Het is de bedoeling dat de reiziger deze belevenissen meeneemt naar zijn thuisland en deelt met zijn landgenoten.
In Groningen gaat de filmploeg een Nederlandse familie volgen, waarvan een van de kinderen nog moet leren fietsen en de ander het al op school heeft geleerd.
© 2009 Trankiel
|
|
|
|
