YUKO TASAKI ONTDEKT GRONINGEN Wanneer ze, aan het eind van haar ruim achttien uur durende reis, vroeg in de avond op een bijna geheel verlaten station van Delfzijl arriveert, moet Yuko Tasaki onwillekeurig terugdenken aan de e-mail waarin ze schreef Groningen graag eens te willen bezoeken. Als ze later tijdens een gesprek dat moment met ons deelt, moeten we er samen hartelijk om lachen. Inmiddels al veel meer gewend geraakt aan de voor haar nieuwe omgeving, neemt ze ook wat vaker zelf de fiets. Ze peddelt naar Appingedam om er, vanaf het bruggetje over het Damsterdiep, de hangende keukens te kunnen schetsen. Dan wel naar de dijk, waar ze zich neervlijt in het gras om studies te maken van de daar grazende schapen. Ook wordt ze gezien in het slechts op enkele kilometers afstand van Delfzijl liggend wierdendorp Marsum waar zich één van de mooist bewaard gebleven éénbeukige romaanse kerken bevindt. Geheel in baksteen opgetrokken en met een dak van halfronde holle en bolle pannen, die in de volksmond 'monniken en nonnen' werden genoemd. Kerk Marsum Foto's: Johannes Doornbos In de zeventiger jaren nam Yuko in Tokio tekenles bij de tot de orde der dominicanen behorende Belgische priester en internationaal erkend printmaker Albert Carpentier, die vijfenveertig jaar lang als missionaris en kunstenaar werkzaam was in Japan. Dit werd gevolgd door drie jaar les van hem in het werken met olieverf, een techniek die ze zou gebruiken tot het moment dat tempera haar hart stal en ze besloot om zich daar verder in te verdiepen. Een besluit dat opmerkelijk genoeg samenviel met de terugkeer uit Italië van Yasuo Ishihara, waar deze bekende temperaschilder een achttal jaren had doorgebracht. Hij studeerde aan het Centraal Instituut voor Restauratie te Rome en maakte er de, nu in Kanazawa Art Craft University te bewonderen, replica van het uit 1333 daterend schilderij De verkondiging aan Maria met de heiligen Ansanus en Julitta – Simone Martini en Lippo Memmi. In eigen land werkte de in 1943 te Kyoto geboren en aan de Tokyo Art University afgestudeerde Ishihara mee aan een Japanse vertaling van het beroemde Il libro dell'arte van Cennino d'Andrea Cennini. Hij heeft door de jaren heen een eigen tempera techniek ontwikkeld en vindt zijn inspiratie vaak in Italiaanse onderwerpen. Zinnia Fleskalebas Gedurende acht jaar volgde Yuko tempera onderricht in zijn atelier. Beginnend met bladgoud op gips en perkament als ondergrond, zoals dit gebruikelijk was tot aan de Italiaanse Renaissance. Later uitgebreid met lessen in het maken van prachtig bewerkte klassieke lijsten.Persoonlijk geeft ze de voorkeur aan Bologna gips, dat iets zachter is dan de in het noorden gebruikte kalk, waarbij opgemerkt dat ze naast dit materiaal tegenwoordig eveneens, zij het incidenteel, hennep als onder-grond gebruikt. Alvorens er überhaupt binnen de schilderkunst sprake was van werken op doek werd een ondergrond van gips op hout, van perkament, in plaats daarvan gebruikt. Het was één van de redenen dat Yuko, die tijdens het werken op doek een onvoldaan gevoel bij zichzelf bespeurde, uiteindelijk voor tempera koos. Een andere was dat ze steeds dieper geïnteresseerd raakte in de periode van de Noordelijke- en Italiaanse Renaissance. Zelf zegt ze over de studie en de betekenis die het voor haar had: 'Ik ben de mening toegedaan dat de kunst-geschiedenis, inclusief de gebruikte technieken, verbonden is met zowel de vaderlandse geschiedenis als die van de verschillende religies. Tempera vertoont bijvoorbeeld een gelijkenis met iconen. Zelf heb ik er niet voor gekozen vanuit een religieus oogpunt, maar vanwege de gelijkenis die het mijn inziens vertoont met oude Japanse schilderingen.' Ter afronding vertelt ze dat het geheel zeker een behoorlijk tijdrovende bezigheid is. Zo is ze, naar eigen zeggen, heel wat tijd kwijt aan het maken van gips en het produceren van kleuren. Er aan toevoegend dat ze daarbij ontzettend veel heeft gehad aan het reproduceren van klassieke werken. En wat te denken van het nauwkeurig op de ondergrond aan te brengen en te polijsten bladgoud. Het inspannend werk dat ze steeds weer moet leveren wordt in haar woorden bijna tastbaar. Het leidt tot de vraag wat het schilderen haar doet, of ze bijvoorbeeld het gevoel dat het haar geeft met enig ander genot zou kunnen vergelijken. Daar moet ze het antwoord op schuldig blijven, maar ver-rassenderwijs komt ze wel met een zekere ontboezeming als ze in plaats van te reageren op de haar gestelde vraag na een zekere stilte zegt:'Waarom ik doorga en niet met het schilderen kan stoppen, ondanks de zorgen, de irritatie, de bezorgdheid en de moeilijkheid...? Ik denk dat iedere kunstschilder deze vraag kan beantwoorden door middel van het eigen werk.' Full-time beeldend kunstenaar Yuko Tasaki, die daarnaast tempera doceert in Tokio en Kanagawa, woont nog altijd in deze hectische metropool waartoe haar geboorteplaats is uitgegroeid. Om, als het maar even kan, te ontsnappen aan de constant heersende drukte gaat ze bijvoorbeeld 's winters graag in de bergen skiën.Daarnaast vindt ze ook de nodige ontspanning in het kweken van bloemen. Niet in de eerste plaats om het plezier dat je aan bloemen kunt beleven, maar om ze te zien groeien en te verzorgen. Voorop staat echter nog altijd haar werk als beeldend kunstenaar. En niet zonder succes, zo mag blijken uit de reeds vele succesvolle exposities in Japan en uit het feit dat ze werd uitgenodigd om haar werk te exposeren op de New York Antiquarian Book Fair. Al te snel komt de dag waarop we weer samen op hetzelfde perron staan, nu om afscheid van elkaar te nemen. Wachtend op de trein naar Groningen praten we over de tijd die ze hier heeft doorgebracht. Met haar aankomst nog tamelijk vers in het geheugen, willen we graag weten wat voor indruk ze van onze provincie heeft gekregen. Yuko: 'Ik vind het een mooie en vooral rustige omgeving. Een ideale plek voor de ietwat ouderen onder ons. Bij mij bestaat de indruk dat het een zeer volwassen samenleving is, waarin mensen zowel het eigen leven als dat van anderen koesteren. Toch heb ik ook het gevoel dat jongeren hier misschien wel iets missen.' Het laatste wordt niet goed begrepen. Is het ingegeven door het uitgaansleven, zoals we dat kennen van Tokio? 'Nee, nee, nee, ik bedoel niet zozeer het uitgaansleven. Daar kan ik sowieso niet echt iets over zeggen. Nee, ik bedoel dat het soms leuk kan zijn om als het ware onder te duiken in een menigte en je dan zowel veilig als toch ook alleen te voelen. Tegenwoordig geef ik me daar zelf niet echt meer aan over, maar als jongere vond ik het af en toe best lekker.' Tot zover de samenleving, maar heeft het de kunstenaar in haar nog op de een of andere wijze kunnen bekoren? 'Natuurlijk is het in velerlei opzicht verrassend geweest. Ik heb heel veel planten, maar tevens ge-bouwen, gezien die ik graag zou willen schilderen. Totaal onverwacht zag ik me ook plotseling dieren tekenen, iets waarin ik nooit echt goed ben geweest. Maar hier zijn echt zó veel dieren in de omgeving, dat het tekenen ervan bijna iets vanzelfsprekends wordt. En zo kon het gebeuren dat een schaap en ik elkaar vrij lang aan zaten te staren terwijl ik een schets van haar maakte. Indrukwekkend vond ik de hemel tegen het einde van de dag. Wat een schitterende kleuren! En dan 's avonds de vanaf het water komende geluiden, die ik hoorde tijdens mijn wandelingen over de dijk. Het landschap waar ik op mijn fietstochten van genoot en die heerlijke gezonde lucht die ik hier inademde, deden me denken aan de zomer in Hokkaido.' Dan rolt de trein langzaam het station binnen en hebben we nog een aantal minuten om afscheid te nemen. Komt er nog eens een vervolg? Het antwoord daarop komt geruime tijd later, als Yuko foto's stuurt van temperaschilderijen waarvoor de schetsen door haar tijdens dit bezoek werden gemaakt. Ze schrijft: 'Ik heb niet voldoende kunnen schetsen en kom graag nog eens weer naar Groningen.' Hoe anders zal de aankomst op het station van Delfzijl dan ongetwijfeld zijn... EEN VIJFTAL DOOR YUKO TASAKI GEMAAKTE WERKEN NAAR AANLEIDING VAN HET BEZOEK AAN GRONINGEN                              Kerk van Marsum, met en zonder lijst                                                                                                  Met blauw-paarse verf bewerkt perkament                                                                    140mm x 110mm Uitzicht op het Groninger land                          Met lijst                          Henneppapier en gips                          F8 : 455mm x 379mm Ganzen Met blauw-paarse verf bewerkt perkament 186mm x 108mm Uitzicht op veld met schapen Met lijst Perkament 165mm x 130mm Voor alle afbeeldingen van haar werk geldt: Copyright Yuko Tasaki Voor meer afbeeldingen verwijzen wij graag naar de Japanse site: Tempera Yuko Tasaki. ( Klik op de groenkleurige Japanse karakters. Klik op afbeelding voor groter formaat ) Ⅱ De tempera leerlingen van Yuko Tasaki Ondertussen heeft Yuko niet bepaald stilgezeten. Er waren exposities, en er is het succes dat ze behaalt met haar leerlingen. Van het laatste getuigt de kaart vanuit Tokio, die we op 7 februari 2009 van haar mochten ontvangen. Van 19 t/m 25 februari 2009 - Galerie Concept 21, Tokio Exposeert 35 werken van leerlingen van Yuko Tasaki Takeko Yamazaki - Toshiko Watanabe - Hiroko Kosaka - Misako Nagano - Eriko Hayakawa - Kimie Hayakawa - Saho Nagayasu - Sonoko Nakao - Kayo Yuba - Masato Kuroki Naar Yuko Tasaki, deel 2 © 2008 Trankiel